poniedziałek, 7 stycznia 2013

claggart





John Claggart to tajemnicza i niejednoznaczna postać z noweli Hermana Melville’a pt. Billy Budd (1891) – oficer (master at arms) odpowiedzialny za ład, porządek i dyscyplinę na pokładzie okrętu Bellipotent. Motywowany wypartą, niemożliwą do zrealizowania miłością do pięknego marynarza, Claggart postanawia zniszczyć Billy’ego, oskarżając go bezpodstawnie o udział w rebelianckim spisku. W obliczu oskarżenia Billy wymierza oficerowi śmiertelny cios, co można paradoksalnie uznać za moment seksualnego spełnienia Claggarta, moment śmiercionośnej jouissance: oto ze sfrustrowanego strażnika dyscypliny („mastera”) Claggart staje się, by tak rzec, przepełnionym rozkoszą, masochistycznym pasywem. (Nota bene w filmie Zanim zapadnie noc, opartym na wspomnieniach kubańskiego pisarza Reinaldo Arenasa, w postać surowego naczelnika więzienia, porucznika Victora, wciela się ten sam aktor – Johnny Depp – co w postać abiektalnego transseksualisty Bon Bona.) Po krótkim, pokazowym procesie Billy kończy na stryczku, do końca manifestując swoje oddanie i posłuszeństwo względem kapitana Vere'a, który z żelazną konsekwencją doprowadził do jego śmierci, mimo że sam był przecież głęboko zafascynowany anielską urodą młodzieńca. Być może „each man kills the thing he loves” – jak napisał Oscar Wilde w „Balladzie o więzieniu w Reading”. Nie przypadkiem Lysiane (Jeanne Moreau) wyśpiewuje ten wers wielokrotnie w filmowej adaptacji powieści Querelle Geneta. Te dwie opowieści łączy między innymi figura Pięknego Marynarza oraz motyw zakazanej miłości w połączeniu ze zbrodnią. Warto też wspomnieć, że na motywach noweli Melville’a oparty jest poetycki film Claire Denis Beau Travail, rozgrywający się wśród żołnierzy Legii Cudzoziemskiej. Genet spędził w Legii kilka lat, służąc może nie tyle Francji, ile innym legionistom. Inną ciekawą adaptacją jest opera Benjamina Brittena zatytułowana po prostu Billy Budd

czwartek, 3 stycznia 2013

Sen i spirala


Śniło mi się że nie umiałem oddychać i że oddychały za mnie telewizory a może to ludzie w telewizji oddychali w moim imieniu. Ekran śnieżył a obraz trząsł się i znikał z radarów niczym rozhermetyzowany samolot podczas turbulencji w którym zabrakło masek tlenowych. A może to ja się trząsłem z zimna albo ziemia się trzęsła od śniegu. Widocznie muszę się rozbić żeby się obudzić z tego lotu i dosięgnąć dna zaśnieżonych And. Oddychanie zostawiam telewizorom.

nikt